بررسی ساختاری و محتوایی شعررثای صفی الدین حلی

چکیده صفی الدین حلی یکی از بزرگترین شاعران عصر مملوکی است. این شاعر توانا به اغراض شعری فراوان پرداخته و در این میان رثا یکی از اغراض اصلی و مهم دیوان وی به شمار می رود که از نظر محتوایی در برگیرنده ی مضمونهایی همچون؛ نشان دادن بزرگی حادثه، حکمت، تأمل در باره ی مرگ و بی اعتباری دنیا، تبیین فضیلتها و صفات نیکوی متوفی، اشاره به شاهان و سرزمین های گذشته، ستایش جانشینها و فرزندان، تحریک بازماندگان برای گرفتن انتقام و دعای باران و ...است. علاوه بر این شعر رثای حلی از نظر ساختاری در همان غالب و سبک سنتی شعر عرب جریان دارد. وی ازصور خیال پیچیده پرهیز نموده و از تشبیه و استعاره به صورتی معتدل استفاده کرده است، با توجه به اوضاع ادبی حاکم بر این دوره یعنی پرداختن به آرایشهای لفظی و بازی با الفاظ که مشخصه ی اصلی این عصر به شمارمی رود شاعر ما نیز از این اوضاع متأثر شده و با تمامی توان پا دراین عرصه گذاشته و در صنایع بدیعی مانند؛ مراعات النظیر، ردالعجز علی الصدر و طباق هنر نمایی کرده و به خصوص در زمینه ی جناس این اهتمام به الفاظ را به اوج خود رسانده تا جایی که برای برخی از این صنایع نمی توان نامی پیدا کرد، البته این بازی با الفاظ را می توان نتیجه ی تأثیر ادب این عصر بر شاعر و راهی برای پوشاندن ضعف آفرینش شعری دانست، همچنین با توجه به آگاهی فراوان از مفاهیم و الفاظ قرآنی به شدت تحت تأثیر قرآن کریم بوده است.